Wat een ophef over de voorgenomen verkoop van een topstuk, door directeur Gerard de Kleijn van museumgoudA. Volgens een persbericht laat hij The Schoolboys uit 1987 van Marlene Dumas veilen, op 28 juni. Raar - die heisa. Waarom zou dat niet mogen? Veel musea hebben de kelder vol met nooit getoonde kunstwerken. Het lijkt mij prima om daar af en toe wat van te gelde te maken, vooral als het gaat om stukken die niet meer in de collectie passen, of die nooit getoond worden aan het publiek.
Het gekke is dat het aankopen van stukken nooit een probleem lijkt te zijn. Musea krijgen enthousiaste stukken in de krant als er veel geld wordt uitgegeven aan een nieuw werk. Maar een stuk verkopen en laten veilen, is zowat taboe. Maar waarom? Moeten Musea maar blijven kopen, en de kunst maar in de kelder laten verstoffen omdat er geen ruimte is, zonder ooit iets ouds of incourants de deur uit te bonjouren?
Iedereen met een te volle schuur, wordt zijn potten en pannen op een gegeven moment zat en zet zijn boel op Marktplaats.
De Kleijn vind het werk van Dumas niet passen in de huidige kerncollectie. Lijkt mij een prima argument. Dat voorgangers het daar niet mee eens zijn, of daar anders over oordelen, doet compleet niet ter zake. De directeur bepaalt het beleid. Je bent juist directeur om een eigen koers te kiezen.
Ik moet de eerste voetbalcoach nog zien die een speler niet kan ontslaan, omdat ie ooit door een vorige coach is ingehuurd.
De directeur heeft in zijn beleidsplan meer dan duidelijk gemaakt dat het museumgoudA ontbroken heeft aan een duidelijke focus. Is museumgoudA een kunstmuseum of een historisch museum? Is museumgoudA een stadsmuseum of een nationaal museum? Is de collectie het uitgangspunt of het expositiebeleid? Staan de kunstvoorwerpen centraal of de historische context?
Hij vind dat MuseumgoudA zich in de komende jaren meer dan ooit zal presenteren als het geheugen van Gouda en als dé plek voor iedereen die de geschiedenis en de kunst van Gouda wil ontdekken en beleven.
Lijkt me duidelijke taal. Dat is beleid. En dat is focus. Daar passen The Schoolboys van Dumas inderdaad voor geen millimeter bij.
Wel moet de De Kleijn zich aan de de regels houden. Als de regels voorschrijven dat hij het werk eerst aan andere musea moet aanbieden, dan hoort hij dat te doen.
Als de wiedeweerga dus dat rondje maken langs de musea. Nog voordat de veiling gaat plaatsvinden.
@Pieter Stroop
BeantwoordenVerwijderenKwestie is dat een topwerk van een al decennia in Nederland werkende kunstenares naar het buitenland dreigt te verdwijnen. Ik vermoed niet dat Trots op Nl het openbare kunstbezit van Nederland graag naar het buitenland ziet verdwijnen. Daarom verbaast me uw welwillende houding jegens De Kleijn.
Regels over afstoten van museale objecten zijn juridisch niet bindend. De zogenaamde LAMO is een gedragscode die binnen de cultuur- en erfgoedsector serieus wordt genomen. Zoals u terecht opmerkt zou Gerard de Kleijn zich aan de regels moeten houden. Het is een risico in moeilijke tijden om niet solidair te zijn met de overige instellingen binnen de museumsector. De Kleijn loopt kans museumgoudA te isoleren.
U merkt op dat De Kleijn het werk van Dumas niet vindt passen in de kerncollectie van museumgoudA nieuwe versie. Dat klopt. Maar hij heeft tussentijds het karakter van museumgoudA gewijzigd. De voorgangers hadden een opdracht van de gemeente Gouda om hedendaagse kunst aan te kopen. Ze hebben aan die opdracht voldaan. Zo simpel is het. Het nieuwe college van Gouda heeft de culturele ambities fors naar beneden bijgesteld. Dat mogen ze doen. Maar het is onterecht om vervolgens met terugwerkende kracht de voorgangers van De Kleijn van vals spel te betichten.
Ik begrijp uit uw instemming met de nieuwe focus van De Kleijn dat u een religieuze invalshoek toejuicht. Want daarop heeft De Kleijn ingezet. Tussen Hemel en aarde. Waar eerder de focus van museumgoudA sociale geschiedenis, migranten (ook binnenlandse) en vrouwen was, is dat nu onder meer religie en stadsgeschiedenis. Ik had altijd het idee dat Trots op NL een seculiere partij was, maar dat kan ik verkeerd begrepen hebben. Ofwel, ik begrijp uw instemming met de nieuwe focus van De Kleijn niet beredeneerd vanuit het gedachtengoed van Trots op Nl.
Een voetbalcoach die zijn beste speler ontslaat zal zich niet populair maken bij de supporters. Da's wat De Kleijn doet, hij verkoopt het beste werk. De coach kan zoiets formeel doen, maar ik vermoed niet dat het zijn positie bij de club zal verbeteren.
Ik weet niet of u weet hoe klein het reguliere aankoopbudget van Nederlandse musea is. Zelfs de grotere musea hebben niet veel meer dan een jaarbudget van 100.000 euro. Als ze sparen kunnen ze naar verwachting eens in de tien of twaalf jaar een werk als The Schoolboys van Marlene Dumas kopen.
Nederlandse musea gaan dus niet over een nacht ijs bij het aankopen van werk. Ze moeten wat hedendaagse kunst betreft slim en snel opereren om de kunstmarkt met oplopende prijzen voor te zijn. Daarbij kunnen ze vanwege hun prestige kortingen bedingen. Precies dat is trouwens met The Schoolboys gebeurd. Maar de korting die toen door de galerie gegeven is was niet voor verkoop aan Christie's bedoeld. Dat maakt het handelen van De Kleijn extra wrang en ongelukkig. Voor anderen. Als de tendens van deze uitverkoop doorzet dan kunnen musea hun kortingen van de kunsthandel en de galeries wel vergeten.
Het verkopen en veilen van museumobjecten is al lang geen taboe meer. Het gebeurt. Juist daarom is er een gedragscode ontwikkelt. Binnen musea bestaat ook een indeling in een A, B of C-collectie. Ook om plaats te maken in de depots is het niet zo gek om delen van de C- of B-collectei af te stoten. Maar het afstoten van delen van de A-collectie zoals De Kleijn doet ligt gevoelig.
En The Schoolboys heeft jaren in Het Ruim van museumgoudA gehangen en was voor elke bezoeker te zien. Als het werk verkocht wordt naar het buitenland verandert dat. Ik vind het een slechte ontwikkeling voor betrokken burgers die Trots op Nederland zijn.
Zie voor meer bijzonderheden mijn blog onder de tag 'museumgoudA' en:
http://tinyurl.com/3k8cptd